ภูมิแพ้ผิวหนัง มีอาการคัน เกิดจากอะไร รักษาอย่างไร ?

หลายคนอาจคุ้นชินกับการเป็นภูมิแพ้ในระบบทางเดินหายใจ เช่น คัดจมูก น้ำมูกไหล หรือไอ แต่รู้ไหมว่ามลภาวะทางอากาศที่เราต้องเผชิญอยู่ทุกวันก็เป็นต้นเหตุสำคัญของการเกิดภูมิแพ้ผิวหนัง และอาการคัน ได้เช่นกัน ภูมิแพ้ผิวหนัง หรือที่เรียกว่า ผิวหนังอักเสบจากภูมิแพ้ (Atopic Dermatitis) เป็นโรคผิวหนังเรื้อรังที่พบได้บ่อย และส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยอย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเด็กเล็ก แต่ก็สามารถเกิดขึ้นได้ในทุกช่วงวัย

สาเหตุและปัจจัยกระตุ้นภูมิแพ้ผิวหนัง มีอาการคัน

สารก่อภูมิแพ้ที่พบบ่อยและกระตุ้นให้เกิดอาการแพ้ผิวหนัง ได้แก่:

สารก่อภูมิแพ้ในอากาศ: ไรฝุ่น ละอองเกสร ขนสัตว์ เชื้อราในอากาศ
สารก่อภูมิแพ้ในอาหาร: นมวัว ไข่ ถั่วลิสง แป้งสาลี อาหารทะเล
สารเคมี: สบู่ ผงซักฟอก น้ำหอม เครื่องสำอาง สารเคมีในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด
สิ่งแวดล้อม: อากาศแห้ง ความร้อน ความเย็น แสงแดด
การติดเชื้อ: แบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา
ปัจจัยอื่น ๆ: ความเครียด การเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ ความชื้น

อาการที่ต้องสังเกต

อาการของภูมิแพ้ผิวหนัง นอกจากอาการคัน อาจแตกต่างกันไปในแต่ละคน แต่โดยทั่วไปมักมีอาการดังนี้:

ผื่นแดง: ผื่นแดงขึ้นตามผิวหนัง อาจมีลักษณะเป็นวงกลม หรือเป็นปื้น อาจมีขุย หรือสะเก็ด
อาการคัน: คันมาก อาจคันจนนอนไม่หลับ หรือรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน
ผิวแห้ง: ผิวแห้ง แตก ลอกเป็นขุย อาจมีอาการแสบร้อนร่วมด้วย
ตุ่มน้ำ: ตุ่มน้ำใสๆ ขึ้นตามผิวหนัง อาจแตกออกและมีน้ำเหลืองไหลออกมา หากมีการติดเชื้อแบคทีเรียซ้ำซ้อน อาจทำให้เกิดหนองได้
ผิวหนังหนา: ผิวหนังบริเวณที่เป็นผื่นอาจหนาขึ้นและแข็งขึ้น หากเกาหรือสัมผัสบ่อย ๆ อาจทำให้ผิวหนังบริเวณนั้นมีสีคล้ำขึ้นได้

การรักษาและดูแลตัวเอง

การรักษาภูมิแพ้ผิวหนังและอาการคันมีหลายวิธี ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการและความเหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย โดยทั่วไปมักใช้การรักษาดังนี้:

การหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้: หลีกเลี่ยงสารที่ทำให้เกิดอาการแพ้ หรือสังเกตว่าสารใดที่กระตุ้นให้เกิดอาการแพ้แล้วหลีกเลี่ยงสารนั้น
การใช้ยา:

ยาทาสเตียรอยด์: ช่วยลดอาการอักเสบของผิวหนัง
ยาแก้แพ้: ช่วยลดอาการคัน
ยาแก้คัน: ช่วยบรรเทาอาการคัน
ยากลุ่มภูมิคุ้มกันบำบัด : ใช้ในกรณีที่อาการรุนแรง และยาอื่น ๆ ไม่ได้ผล

การป้องกัน

แม้ว่าภูมิแพ้ผิวหนังและอาการคันจะเป็นโรคเรื้อรังที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่เราสามารถป้องกันและควบคุมอาการได้โดย:

  หลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ที่ทราบ
  ดูแลผิวให้ชุ่มชื้นอยู่เสมอ
  หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารเคมี และมลภาวะต่างๆ
  จัดการความเครียด
  พักผ่อนให้เพียงพอ
  รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
  ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ

ภูมิแพ้ผิวหนังและอาการคันอาจเป็นโรคที่น่ารำคาญและส่งผลต่อคุณภาพชีวิต แต่ด้วยการดูแลตัวเองอย่างเหมาะสม และการรักษาที่ถูกต้อง เราสามารถควบคุมอาการและใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุข